De oren en ogen van voetbalclub Hoek

,In het begin was iedereen nieuwsgierig naar wat je kwam doen. Maar gaandeweg leren de mensen je beter kennen en ben je al gauw aan elkaar gewend. Het gaat er echt heel open en gemoedelijk aan toe. Je komt ook altijd scouts van andere clubs tegen. En daar wissel je wel eens informatie mee uit", vertelt Jaap Goossen (54), die sinds 2004 de wedstrijdanalyses van de tegenstanders van Hoek maakt. Daarvoor was de Axelaar zestien jaar trainer bij clubs in Zeeuws-Vlaanderen. Hij boekte mooie successen. Want met zowel AZVV 2, Hoek 2, Terneuzense Boys als AZVV - de club waar hij voetbalde en ook een seizoen in het eerste speelde - werd hij minstens één keer kampioen. Er waren meer opmerkelijke overeenkomsten: Goossen bleef alle vier zijn ploegen vier jaar trouw. Ook moest er in alle gevallen iets opnieuw worden opgebouwd. ,,En dat lukte telkens. Niet alleen doordat ikzelf het allemaal zo goed deed, maar vooral ook omdat het goed klikte met de mensen met wie ik samenwerkte." Jaap Goossen klopt zich niet op zijn borst over zijn successen als trainer. Hij is bescheiden over zijn vakmanschap. Aan flauwekul, holle praatjes of dikdoenerij heeft hij een broertje dood. Maar in toeval gelooft hij ook niet. ,,Toen ik voetbalde moest ik het vooral hebben van mijn inzet en mentaliteit. Als trainer werkte ik op precies dezelfde manier. Ik eiste altijd veel van mijn spelers, maar ik gaf ze ook heel veel terug. En dat betaalde zich in mijn geval bijna altijd uit." Dat hij telkens vier jaar aan een club verbonden bleef, noemt Goossen wél toeval. Zijn noodgedwongen afscheid bij AZVV in 2003 was dit allerminst. Hij moest stoppen in verband met gezondheidsklachten. Die uitten zich onder andere in een hoge bloeddruk. ,,Dat was een klap. Want van jongs af aan ben je altijd bezig met voetbal. Maar ik had geen keuze. Verdergaan was totaal onverantwoord." Afgezien van training geven aan het G-team van AZVV, lag Goossen een jaartje stil. Totdat Gerrit Emans, een van zijn collega's bij de belastingdienst en zijn voorganger bij Hoek, hem warm maakte voor een functie als wedstrijdanalist. Die activiteit was, mede doordat Emans als scout bij Club Brugge aan de slag was gegaan, op een laag pitje beland. Er lag dus een mooie uitdaging, met name omdat Goossen weer iets in het voetbal kon doen zonder de zware belasting van het trainerschap te hoeven ondervinden. ,,Het was een buitenkansje dat op mijn pad kwam. En ik geniet er met volle teugen van." Het maken van een wedstrijdanalyse is in de hoofdklasse van het amateurvoetbal al jarenlang gemeengoed. De zaterdagclubs hebben zelfs een pasjesregeling in het leven geroepen, waardoor de scouts zonder problemen overal toegang tot de velden hebben. Goossen bezoekt de wedstrijden van de ploegen waar Hoek een week later tegen speelt. Aangezien IJsselmeervogels diezelfde tegenstanders een week eerder treft, komt hij vaak in Spakenburg. Om dezelfde reden was hij vorig seizoen kind aan huis in Huizen. In Spakenburg maakte Jaap Goossen mooie dingen mee. Zoals de plaatselijke derby IJsselmeervogels-Spakenburg; ofwel de roden tegen de blauwen. ,,Dit jaar was het helemaal een spektakelstuk. Niet alleen achtduizend man publiek maakte het al heel speciaal, maar tot afgrijzen van alles wat IJsselmeervogels was, won Spakenburg ook nog eens met 1-5. Reken maar dat zoiets er heel stevig inhakt", lacht Goossen, die naar aanleiding van dit treffen nog een aardige anekdote over Taoufik Ameziane van Spakenburg ophaalt. Want in een horecagelegenheid in het dorp kreeg de oud-speler van Hoek korte tijd na de derby niet de door hem bestelde Spa blauw. De reden? De ober - een hartstochtelijk fan van de roden - had hem herkend en wilde hem doen geloven dat de Spa blauw op was. ,,Hij kreeg zijn drankje later wel, hoor. Maar zo zie je maar hoe het voetbal leeft in zo'n gemeenschap." Jaap Goossen heeft inmiddels dik zeventig wedstrijden voor Hoek geanalyseerd. De schriftelijke uitwerking - per wedstrijd zo'n negen velletjes papier - bewaart hij in vuistdikke mappen. En daaruit blijkt dat hij op tal van zaken moet letten. Bij de warming-up kijkt hij onder meer naar de sterke en zwakke punten van de doelman. Ook houdt Goossen in de gaten hoe een ploeg aftrapt (zoekt een team meteen de diepte of wordt de bal rondgespeeld), welk systeem wordt gespeeld (met twee of drie spitsen of met vier verdedigers) en welke koppeltjes er over het veld lopen. Andere aandachtspunten zijn de opbouw van achteruit (lange bal of kort spel), wat er gebeurt bij balverlies (wel of niet inzakken of druk zetten op de helft van de tegenstander), het handelen van spelers in standaardsituaties zoals corners, vrije trappen of inworpen en hoe automatismen zoals positiewisselingen, looplijnen en aanspeelpatronen worden uitgevoerd. Alsof het allemaal nog niet genoeg is, rapporteert hij per speler over zijn postuur, of hij links of rechts is en over zijn sterke en zwakke punten. ,,Het zijn vaak details die in een wedstrijd de doorslag geven. Logischerwijs besteed je daar dus veel aandacht aan", weet Goossen, die er aan toevoegt dat het analysewerk anderhalf uur opperste concentratie vergt. ,,Van de ploeg die je volgt, mag je niks missen. Je kijkt daardoor ook heel anders naar een wedstrijd. Want door die focus zie je helemaal niks van de andere ploeg die op dat moment speelt." Jaap Goossen kan moeiteloos details opnoemen die dankzij het scouten van doorslaggevend belang zijn geweest. Zoals het geval waarin het hem opviel dat verdediger Ervin Lee van FC Lisse in een bepaalde situatie de bal altijd blind breed speelde. ,,Daar laat je dus een spits op sprinten. En met succes, want het lukte David Destorme toen om de bal te onderscheppen en te scoren voor Hoek." Het dubbeltje valt ook wel eens naar de andere kant. Zoals vorig seizoen toen nadrukkelijk was gewaarschuwd voor een specifieke actie van rechterspits Dennis van der Steen van IJsselmeervogels. Want die heeft, nadat hij diep wordt gestuurd, de gewoonte om de bal naar links te kappen om vervolgens een voorzet te geven naar de tweede paal. ,,Hij werd één keer niet geblokt. En wat denk je? Inderdaad, er valt een goal uit. Daar baal ik dus enorm van. In dit geval overkwam het Pieter de Munnik. Die baalde net zo hard. De maandag na die wedstrijd hadden we het er ook nog even over. En dan blijkt ook overduidelijk dat je werk wordt gewaardeerd", aldus Jaap Goossen, die de vraag of Hoek door zijn inspanningen al veel extra punten heeft gepakt niet relevant vindt. ,,Het gaat er om dat je een elftal zo goed mogelijk voorbereidt op een wedstrijd. De analyse van een tegenstander is daarbij een hulpmiddel. Maar het is geen doel op zich. Het is ook geen hogere wetenschap die je bedrijft. Uiteindelijk moeten de spelers het zelf doen. Ook gebeuren er regelmatig onverwachte dingen. Daar heb je geen grip op, net zoals je dat op het weer ook niet hebt."