Het onbeschrijfelijke gevoel van Frans Vermeulen

De jaren waren mooi, de jaren vlogen voorbij. En de herinneringen stapelden zich op. Mooie, dramatische. Frans Vermeulen, de 'oude' en nieuwe oefenmeester van Halsteren is nu 59 jaar. Tijd dus voor de vraag. Hij lacht, zegt het cliché te verfoeien. "Mijn laatste kunstje... Moet ik daar echt op antwoorden?" Wel het doel, dat formuleert hij helder. "Halsteren terug naar de hoofdklasse." En met de hoofdklasse keren ook het publiek en wellicht een beetje clubliefde terug op De Beek. Maar dat laatste is vooral wishfull thinking. Vermeulen is back. Alsof hij er nooit is weggeweest. Maar tussen de eerste en tweede regeerperiode in Halsteren liggen toch een seizoen VES, twee jaar en een paar maanden Hoek, driekwart jaar WVO en ruim een half seizoen helemaal niets. Kampioenschap Terug naar Halsteren. Terug naar het dorp dat zich uit de schaduw van de grote stad worstelde met een kampioenschap in de hoofdklasse C. Frans Vermeulen maakte het mee. Periodetitels, de bekercompetitie waarin hij met Halsteren opzien baarde tegen betaalde clubs. De club werd op handen gedragen door een gemeenschap. Het leek echte clubliefde. Tien bewogen jaren waren het. Waarin zijn beoogde opvolger Kommer Verwijs op zeer jeugdige leeftijd aan kanker overleed. Waarin hij moest meemaken dat zijn voorzitter werd opgepakt door de fiod. De zaak speelt nog steeds, blijkbaar beschikt justitie na al die jaren nog steeds niet over de gehoopte bergen bewijsmateriaal om de Nederlandse sportwereld een voorbeeld te kunnen stellen. Verwijs De toekomst lonkt, de toekomst is onbekend. Het verleden borrelt, het verleden doet soms pijn. "De dood van Kommer Verwijs heeft me heel erg aangegrepen", zegt Vermeulen. "Wanneer was het ook weer? Jaartje of acht, negen geleden nu, denk ik. Drie kindertjes. Hij vertelde me dat hij iets had. Dat kan. Het ging niet over. Nieuwe onderzoeken. Dan de echte diagnose. Kanker. Je zegt: 'Dat kan niet'. Een lijf dat drie keer per week traint, dat zo gezond zou moeten zijn. Je ziet zo'n jongen aftakelen tot het bijna helemaal op is. De laatste maanden heb ik hem niet meer gezien. Toen werd het een privé-aangelegenheid. Ik moest het de groep vertellen dat het bijna gedaan was met Kommer, dat hij geen kans meer had. Dan zie je wat clubliefde is, of liever teamliefde. Want die bestond toen nog echt. Ik zag die koppen van Nico Voorbraak, van John de Frel en al die anderen. Kapot waren ze. Dat seizoen hebben ze geweldig gepresteerd. Voor Kommer, haast zeker weten." Het contact met de echtgenote van Verwijs is inmiddels al lang verwaterd. "Ik denk ook dat het beter is zo. Iedereen moet verder. Het is een cliché, ik weet het, maar het leven gaat door." Jan van Elzakker, de voorzitter, werd tijdens de eerste tien jaar Vermeulen enkele dagen vastgehouden. De fiod, onderdeel van de belastingdienst, zocht naar bewijzen en belastende verklaringen voor 'zwarte' betalingen bij de (toen nog) hoofdklasser. Vermeulen hekelt dat optreden. "Buiten elke proporties", zegt hij. "Alsof het om een misdadiger ging. Er gebeuren in Nederland ergere dingen dan wat Van Elzakker in Halsteren zou hebben gedaan. Zou hè. Ik denk dat veel clubs in Nederland blij zouden zijn met een voorzitter als Van Elzakker die zo gepassioneerd en professioneel een vereniging leidt. Onbegrijpelijk trouwens dat hij nooit is benaderd door een betaald-voetbalorganisatie. Ik hoor hem weleens bezig. Denk ik, nou, nou, jij hebt bestuurlijk wat in je mars." "Terwijl hij, anderzijds, zo ongekend fanatiek kan zijn tijdens de wedstrijd. Het frappeert me dat na het laatste fluitsignaal die schakelaar zo gemakkelijk omgaat. Dan zijn de emoties verdwenen en staat hij als een echte voorzitter iedereen keurig te woord. Dat moet je kunnen, dat is knap. Die omschakeling. Ik bewonder die man. Toen hij me vroeg weer trainer te worden, wist ik al dat we rond zouden komen. Nog voor we echt gesproken hadden, weet je het al. Het is het gevoel bij zo'n man." Mondiger Het voert Vermeulen naar de conclusie dat echte clubliefde tegenwoordig alleen nog buiten het speelveld te vinden is. "De maatschappij is veranderd, de mensen, de voetballers dus ook. Die eerste tien jaar Halsteren had ik jongens die klakkeloos uitvoerden wat ik vroeg. Ze wisten dat ze daar beter van zouden worden. Ze gingen voor elkaar door het vuur. De voetballer van nu is mondiger. Dat is goed, maar hij moet wel durven. Ik zie ze soms denken, ik zie dat ze zich afvragen waarom iets moet. Ze zwijgen. Blijkbaar bang om belachelijk gemaakt te worden door een trainer die meer verstand heeft van voetbal. Jammer. Discussie kan tot verbetering leiden en ook ik heb het wiel niet uitgevonden." "Alsof het ze allemaal wat minder doet dan vroeger. De acceptatiegrens ligt lager. De gedrevenheid is er nog wel, maar anders, minder. De echte clubliefde tref je niet meer aan op het speelveld. De maatschappij is verzakelijkt, het voetbal ook. Biedt een andere club aan het einde van het seizoen meer, dan zijn ze weg. Het zijn alleen de supporters nog, die kern. Daar huist de clubliefde." Zoals Vermeulen die kent als supporter van NAC. Waar hij vanaf zijn achttiende tot 32e contractspeler was. Samen met vriend en oud-ploeggenoot Jacques -Visschers bezoekt hij alle thuiswedstrijden. "Rij ik naar dat stadion, dan bekruipt me het gevoel dat nauwelijks te definiëren is. Dat onbeschrijfelijke. Ik laat me ook meeslepen in een wedstrijd met passie. Ik denk dat het dat is, de echte clubliefde." De liefde voor NAC. Eigenlijk was die maar één avond weg in het leven van de oefenmeester. De avond van het bekerduel NAC-Halsteren. "Aanvankelijk zouden wij thuis op De Beek spelen, maar aangezien het om een risicoduel ging, werd er in Breda gespeeld. We kwamen 1-0 voor in de Beatrixstraat, net voor het einde maakte NAC 1-1. In de verlenging scoorden we het beslissende doelpunt: 1-2. Die avond was ongekend mooi, al vond ik het jammer voor NAC."